คึกคะนอง, ชอบเสี่ยง, เข้าใจยาก เป็นคำที่มักใช้อธิบายพฤติกรรมของวัยรุ่น แต่ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น? นักวิทยาศาสตร์ทางสมองพบคำตอบนี้ หลังการแพทย์พัฒนาจนเข้าใจการทำงานของสมองมากขึ้นจึงพบว่าพฤติกรรมที่เห็นนั้น เป็นผลมาจากการที่ สมอง 2 ส่วนสำคัญ คือ ส่วนอารมณ์ และ ส่วนคิดวิเคราะห์ นั้นพัฒนาไม่เท่ากัน
ในขณะที่สมองส่วนที่เกี่ยวกับอารมณ์ พฤติกรรม การตอบสนองต่อการได้รับรางวัลและการถูกลงโทษ พัฒนาอย่างรวดเร็วแบบก้าวกระโดดในวัย 10-12 ปี แต่สมองส่วนหน้าที่ทำหน้าที่คิดวิเคราะห์ วางแผน และยับยั้งชั่งใจนั้นยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา และกว่าจะสมบูรณ์ก็จนเข้าสู่วัย 20
นั่นทำให้สมองของวัยรุ่นทำงานผ่านส่วนอารมณ์ความรู้สึกมากกว่า ไม่ว่าจะรัก เกลียด คลั่งไคล้ เคียดแค้น แต่การคิดวิเคราะห์ยับยั้งชั่งใจกลับทำได้ไม่เต็มที่เท่าที่มันควรจะเป็น ซึ่งที่จริงแล้วทุกคนสามารถแก้ไขข้อเสียเปรียบนี้ได้เองง่าย ๆ เช่น เมื่อมีอารมณ์หรือหัวร้อน อย่าเพิ่งลงมือทำอะไร ไม่เช่นนั้นจะกลายเป็นเหยื่อของสมองส่วนอารมณ์ ให้หายใจยาว ๆ ดึงสติกลับมาแล้วรอสักพัก ค่อย ๆ คิดและตัดสินใจ เพื่อบาลานซ์การทำงานของสมอง นอกจากนั้นการฝึกคิดวิเคราะห์เชื่อมโยงเหตุและผลยังสามารถช่วยบริหารสมองสองส่วนนี้ให้ทำงานสอดคล้องกันดีขึ้นด้วย
อ่านเพิ่มเติมได้ที่
https://thematter.co/byte/what-inside-the-teenage-brain/32370
https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=understanding-the-teen-brain-1-3051